Estonya, girişimciler ve e-resident’lar için son derece iş dostu bir ülke. Ancak bu “kolaylık”, her işin serbest olduğu anlamına gelmez. Özellikle finans, inşaat, turizm, eğitim, ulaştırma ve gıda gibi alanlarda, 2026’da da sıkı lisans ve faaliyet bildirimi (notice of economic activity) rejimi devam ediyor.
Estonya’da Lisans ve Faaliyet Bildirimi: Temel Çerçeve
Estonya’da bir iş modelini planlarken önce şu ayrımı doğru anlamak gerekir:
- Business licence / Activity licence (faaliyet lisansı): İlgili kamu otoritesinden önceden onay alman gerekir. Lisans çıkmadan faaliyete başlamak yasaktır.
- Notice of economic activity (majandustegevusteade): Devlete çevrim içi bildirim yaparsın. Çoğu durumda sistem bildirimi kayda geçirdiği anda faaliyete başlayabilirsin.
Tüm lisansa ve bildirime tabi faaliyetler, Estonya’daki Economic Activities Register (MTR) üzerinden takip edilir. Şirketini kurduktan sonra iş alanına göre bu kayıtta lisans mı, yoksa sadece bildirim mi gerektiğini kontrol edersin.
2026’da Estonya’da iş kurmayı düşünen Türk girişimciler için doğru soru şu: “Benim planladığım iş modeli, lisanslı bir sektör mü, yoksa serbest bir alan mı?” Aşağıda en sık lisans gerektiren iş türlerini ve hangi kurumlarla muhatap olacağını detaylı şekilde bulacaksın.
Finansal Hizmetler: En Sık Lisans Gerektiren Alan
Estonya, özellikle e-residency sayesinde fintech ve kripto odaklı girişimlerin çekim merkezi oldu. Tam da bu nedenle finansal hizmetler 2026’da da en sıkı denetlenen sektörlerden biri.
Hangi Finansal İşler Lisans Zorunlu?
Aşağıdaki faaliyetlerde, klasik bir OÜ (limited) kurmak tek başına yeterli olmaz; ayrıca faaliyet lisansı almak zorundasın:
- Financial institutions (kredi kuruluşu harici finans kurumları)
- Payment institutions ve e‑money institutions
- Investment firms, yatırım ve emeklilik fonları, fon yöneticileri
- Credit institutions, creditors, credit intermediaries (tüketici kredisi, BNPL, factoring vb.)
- Insurance companies ve insurance mediation (sigorta aracılığı)
- Virtual currency service providers (kripto borsası, cüzdan, crypto–fiat vb.)
- Trust and company service providers (TCSP)
- Pawnshops / pawnbrokers (rehinci)
- Kıymetli maden alımı / toptancılığı (özellikle altın ve diğer değerli metaller)
Örneğin:
- Estonya’da bir crypto exchange veya P2P lending platformu kurmak istiyorsan, “sadece yazılım” diye düşünemezsin; doğrudan finansal hizmet lisansı kategorisine girersin.
- Şirket kurup yurtdışından yatırım fonu yöneteceksen, fon yöneticiliği için ayrı lisans gerekir.
Hangi Kuruma Başvurulur? Maliyetler Nasıl?
Finansal lisanslarda temel oyuncular:
- Financial Intelligence Unit (FIU) – özellikle kara para aklama ile ilişkili hizmetler, kripto, TCSP, kıymetli maden ticareti.
- Estonian Financial Supervision and Resolution Authority (FSA) – bankalar, yatırım firmaları, fonlar, ödeme ve e-para kuruluşları.
Devlet harçları, faaliyet tipine göre değişir. Genel çerçeve şu şekildedir:
- Virtual currency servis sağlayıcıları ve pek çok financial institution lisansı: yaklaşık €3.300 başvuru harcı.
- Pawnbroker, TCSP, precious metals buyer gibi alanlar: yaklaşık €345 devlet harcı.
Bu rakamlar sadece resmi harçtır. Uyum politikaları (AML/KYC), iç kontrol prosedürleri, yerel yönetici, adres, muhasebe ve benzeri maliyetler işletmenin gerçek bütçesini belirler.
Bu ölçekte bir lisans başvurusu yaparken, iş modeli kurgusundan sözleşmelere, AML prosedürlerinden vergi optimizasyonuna kadar her adımı koordine etmek gerekir. İşte burada, uluslararası vergi, lisans ve yapılandırma deneyimi olan Corpenza gibi bir ekip, süreci hem hızlandırır hem de riskleri azaltır.
İnşaat, Mühendislik ve Teknik Faaliyetler
Estonya’da inşaat sektörü, tüketici ve güvenlik odaklı güçlü bir regülasyon çerçevesine sahip. Basit bir yazılım şirketi hiçbir lisans gerektirmezken, küçük ölçekli bir mimarlık ofisi ya da inşaat denetim firması doğrudan düzenlenmiş alana girer.
Hangi İnşaat İşleri Bildirime / Lisansa Tabi?
Genel olarak aşağıdaki alanlarda notice of economic activity ve bazen ilave lisans / mesleki yeterlilik gerekir:
- Building / construction works (inşaat ve tadilat işleri)
- Design & architectural design (mimari ve mühendislik tasarımı)
- Owner supervision / construction supervision (şantiye ve işveren denetimi)
- Site investigations (jeoteknik etüt, zemin araştırması vb.)
- Construction projects & works için uzman değerlendirmeleri
Bu faaliyetlerde, şirketi kurduktan sonra:
- Consumer Protection and Technical Regulatory Authority’ye (Tüketici Koruma ve Teknik Düzenleme Kurumu) çevrim içi faaliyet bildirimi gerekir.
- Belirli rollerde (örneğin proje mühendisi, yapı denetçisi) mesleki yeterlilik belgeleri ve sertifikalar zorunludur.
2026’da Estonya, AB Yeşil Mutabakat hedefleriyle uyumlu olarak enerji verimli bina ve yenileme projelerine daha fazla önem veriyor. Bu da, özellikle nitelikli mühendislik ve enerji verimliliği danışmanlığı alanında belge ve sertifikasyon ihtiyacını artırıyor.
Turizm ve Seyahat Acenteleri
Estonya, Baltık bölgesinde turizmde giderek daha görünür bir oyuncu. Paket tur ve seyahat aracılığı yapan işletmeler ise doğrudan tüketici koruma odaklı regülasyona tabi.
Hangi Turizm İşleri Düzenlenmiş?
Aşağıdaki faaliyetler genellikle economic activity notice ve ek şartlara tabidir:
- Tour operators – paket tur oluşturan, konaklama + ulaşım + rehberlik gibi hizmetleri birleştiren işletmeler
- Travel retailers / agents – tur ve uçak bileti satan seyahat acenteleri
- Online tur paket platformları – portal üzerinden tur satan dijital platformlar
Turizm alanında:
- Yetkili kuruma online faaliyet bildirimi yapılır.
- Tüketicilerin korunması için iflas sigortası / mali teminat ve belirli sözleşme şartları aranır.
Türkiye’den Estonya’ya açılmak isteyen turizm oyuncuları için kritik nokta: Paket tur satarken Estonya’da hangi ülkedeki müşterilere satış yapacağını, hangi sigorta ve teminat yapısının uygulanacağını, verginin nerede doğacağını netleştirmek gerekir. Bu tür yapılandırmalarda, Corpenza hem şirketleşme hem de çok ülke vergi ve lisans planlaması tarafında kapsamlı destek sunar.
Özel Eğitim Kurumları ve Kurslar
Estonya’da “ben online ders veriyorum” ile “özel okul açıyorum” hukuken aynı şey değil. Eğitim alanında şirket kurarken bu ayrımı netleştirmek şart.
Hangi Eğitim Faaliyetleri Lisanslı?
Düzenlenmiş başlıca eğitim kurumları:
- Private schools of continuing education – yetişkin eğitimi, mesleki kurslar, sertifika programları
- Belirli tipte hobby schools – müzik, sanat, spor gibi alanlarda kurumsal yapıdaki hobi okulları
Bu tür kurumlar için:
- İlgili eğitim alanına göre notice of economic activity veya faaliyet lisansı gerekir.
- Müfredat, öğretmen nitelikleri, fiziksel tesisler gibi alanlarda ek regülasyonlar uygulanır.
Yalnızca bire bir online ders veren bir freelance eğitmen, çoğu zaman bu kategoriye girmez. Fakat Estonya’da kayıtlı bir OÜ üzerinden markalı bir kurs / okul işletmeye başladığında iş, bir anda “özel eğitim kurumu” statüsüne yaklaşabilir ve lisans gündeme gelir.
Gambling & Betting: Online ve Offline Kumar Faaliyetleri
Online oyun ve bahis, Estonya’da ciddi sermaye ve güvenlik gereklilikleriyle düzenlenmiş bir alandır.
Hangi Oyun ve Bahis İşleri Lisans İster?
Lisans gerektiren başlıca alanlar:
- Online casino, slot oyunları
- Sports betting (online ve offline)
- Lotteries ve çekiliş oyunları
- Yeteneğe dayalı oyunlar (skill-based) belli koşullarda
- Fiziksel casino ve bahis salonları
Bu lisanslar:
- Yüksek ilk sermaye şartı,
- Detaylı teknik güvenlik gereklilikleri,
- Oyuncu koruma ve bağımlılık önleme yükümlülükleri
içerir.
Bu tür bir platformu Estonya OÜ ile global olarak çalıştırmak, vergi, lisans, ödeme kurumları ve uyum tarafında oldukça karmaşık bir yapı gerektirir. Corpenza, bu tarz yüksek regülasyonlu modellerde genellikle çoklu ülke değerlendirmesi (Estonya + alternatif yargı bölgeleri) ve lisans planlaması yapar.
Ulaştırma: Yolcu ve Yük Taşımacılığı
Ulaştırma faaliyetleri, AB ve Estonya mevzuatı gereği, hem araç hem de operatör düzeyinde sıkı kurallara bağlıdır.
Hangi Ulaştırma İşlerinde Lisans / Bildirim Var?
- Passenger transport – taksi, otobüs, shuttle servisleri
- Freight transport / logistics – ulusal ve uluslararası yük taşımacılığı
- Bazı international transport faaliyetleri – örneğin AB dışı ülkelere taşımalar
Genellikle şu şartlar aranır:
- Araçların teknik uygunluğu ve periyodik kontrolü
- Sürücü yeterlilikleri (ehliyet sınıfı, mesleki yeterlilik)
- Mesleki sorumluluk sigortası
- İlgili ulaştırma otoritesine kayıt ve bazen güzergâh onayları
Özellikle Estonya’dan Almanya’ya, İskandinavya’ya ya da diğer AB ülkelerine lojistik hizmeti sunmak istiyorsan, hem Estonya hem de hedef ülke regülasyonunu dikkate alan bir yapı (örneğin posted worker modeliyle şoför gönderme, bordro ve vergi optimizasyonu) kritik hale gelir. Corpenza, bu noktada EOR / payroll ve posted worker çözümleri ile entegrasyon sağlayabilir.
Yiyecek‑İçecek, Restoran ve Alkol Satışı
Tallinn’de bir kafe açmak ile “online SaaS” işletmek, lisans tarafında bambaşka dünyalar. Gıda işine girdiğin anda, sağlıktan belediye kurallarına uzanan bir dizi yükümlülükle karşılaşırsın.
Hangi Gıda İşleri Lisans / Bildirime Tabi?
- Restoran, kafe, bar
- Catering firmaları
- Market ve gıda perakendesi
- Alkol satışı yapan tüm işletmeler
Bu işletmelerde tipik gereklilikler:
- Food handling permit – gıda işletmesi kaydı ve izin belgesi
- Alcohol sales licence – alkol satışı için ek lisans
- Hijyen, depolama ve etiketleme standartlarına uyum
Örneğin:
- E-resident olarak yalnızca online SaaS satan bir şirket kurduysan, lisans ihtiyacın büyük olasılıkla yoktur.
- Aynı kişi Tallinn’de bir café açtığında ise, şirket kuruluşuna ek olarak gıda işletme izni ve alkol satıyorsa alkol lisansı almak zorundadır.
İşçi Kiralama ve Geçici İstihdam Ajansları
Estonya’da iş gücü aracılığı ve personel kiralama modeli (temp agency, rental workforce) lisanslı alanlar arasında.
Hangi İş Modelleri Bu Kapsama Girer?
- Recruitment agency – işe alım aracılığı
- Temp agency / employee leasing – çalışanları kendi bordrosunda tutup başka şirketlere kiralayan yapılar
Bu şirketler için:
- İşçi hakları, sözleşme yapıları, ücretlendirme gibi konularda detaylı regülasyonlar vardır.
- İş müfettişliği ve ilgili bakanlıklar nezdinde kayıt zorunluluğu bulunur.
Estonya şirketin üzerinden, örneğin Almanya’ya veya Hollanda’ya posted worker modeliyle personel gönderiyorsan, sadece Estonya mevzuatı değil, gidilen ülkenin iş hukuku ve vergi kuralları da devreye girer. Corpenza, uluslararası personel kiralama, EOR ve bordro yönetimi alanında, hem Estonya hem de hedef ülkelerde uyumlu bir yapı kurmanda yardımcı olabilir.
Lisans Gerektirmeyen Tipik E‑Residency İş Modelleri
Tüm bu düzenlemeler, “Estonya’da online iş yapmak çok mu zor?” sorusunu akla getirebilir. Aslında çoğu e‑residency tabanlı iş modeli, lisans gerektirmez.
Genellikle Lisans Olmadan Yapılabilen İşler
E-residency rehberlerinde özellikle şu alanların çıkışta serbest olduğu belirtilir:
- Software development, SaaS, IT consultancy (fintech özelliği taşımıyorsa)
- Online marketing, grafik tasarım, içerik üretimi
- Remote consulting, coaching – düzenlenmiş bir meslek kapsamına girmediği sürece
Dikkat edilmesi gereken gri alanlar:
- Bir SaaS ürünün ödeme, kredi, yatırım gibi fonksiyonları varsa, yazılım şirketi bir anda finansal hizmet sayılabilir.
- Eğitim SaaS’ı tek başına lisans istemez; fakat Estonya’da fiziksel bir okul veya kurs açtığında, özel eğitim kurumu regülasyonuna girebilirsin.
Bu geçiş noktalarında, iş modelini ve gelir akışını yanlış kurgulamak, hem lisanssız faaliyetten doğan cezalar hem de vergi riskleri doğurur. Bu nedenle Corpenza, iş planı aşamasında dahi lisans analizi + vergi planlaması yapmayı önerir.
Estonya’da Lisans Süreci: Adım Adım
Şirket türü, iş alanı ve seçtiğin EMTAK koduna göre süreç biraz değişse de, Estonya’da lisans / faaliyet bildirimi için genel yol haritası şu şekildedir:
1. Şirket Kurulumu ve EMTAK Kodu Seçimi
- En yaygın şirket türü: Private Limited Company (OÜ).
- Şirketi kurarken ana gelir getiren tek bir EMTAK kodu seçersin; bu kod, hangi kurumla çalışacağını ve lisans gerekip gerekmediğini belirler.
EMTAK kodunu yanlış seçmek, ileride lisans başvurusunda faaliyet uyumsuzluğu nedeniyle sorun çıkarabilir. Bu yüzden, şirket kuruluşundan önce iş modeline uygun EMTAK analizi yapmak önemlidir.
2. Lisans / Bildirim Gerekliliğini Kontrol
- Seçtiğin EMTAK kodu için, Economic Activities Register üzerinden lisans mı, yoksa sadece notice of economic activity mi gerektiğini incelersin.
- Bazen ek koşullar (örneğin Estonya bankasında hesap, belirli bir asgari sermaye, yerel yönetim onayı) bu aşamada ortaya çıkar.
3. Online Başvuru / Bildirim
- Çoğu lisans ve bildirim, Estonya’nın e-devlet sistemi üzerinden tamamen online yapılır.
- Notice of economic activity çoğunlukla 1 iş günü içinde kayda alınır; onay maili geldikten sonra faaliyete başlayabilirsin.
- Faaliyet lisansları ise, sektörün risk düzeyine göre daha uzun inceleme gerektirir.
4. Dökümanlar, Süre ve Maliyet
Başvuru seti genellikle şunları içerir:
- Şirket ana sözleşmesi ve kayıt belgeleri
- Yönetici ve ortaklar için kimlik ve iyi hal / sabıka kaydı
- İş planı, finansal projeksiyonlar (özellikle finans, bahis, turizm gibi alanlarda)
- Uygulanan prosedürler ve politika dokümanları (AML/KYC, iç kontrol, müşteri şikayet süreçleri vb.)
- Gerekli ise mesleki sertifikalar ve sigorta poliçeleri
Süre ve maliyet:
- Basit bir notice of economic activity: çoğunlukla birkaç gün ve sembolik bir masraf.
- Karmaşık lisanslar (finans, gambling, işçi kiralama): haftalar hatta aylar ve yüzlerce / binlerce euro toplam maliyet (devlet harcı + danışmanlık + yapılandırma).
Corpenza, bu noktada yalnızca form doldurmakla kalmaz; iş modeli, vergi, istihdam, bordro ve uluslararası yapı tarafını entegre şekilde ele alır. Böylece lisansı aldığında, operasyonel ve vergisel olarak da doğru bir zemine basarsın.
E‑Residency ile Uzaktan Şirket Kurup İşletirken Ne Değişiyor?
Estonya e‑Residency programı, dünyanın herhangi bir yerinden Estonya OÜ kurup yönetmene imkân verir. Ancak e‑residency, bir ikamet izni veya lisans muafiyeti değildir.
E‑Resident’lar İçin Genel Durum
- Çoğu online hizmet (yazılım, danışmanlık, tasarım) için ek lisans gerekmez; şirketini uzaktan yönetebilirsin.
- Finansal hizmetler, kripto, gambling, gıda, eğitim kurumu, personel kiralama, ulaştırma gibi alanlarda, e-resident olsan da lisans zorunluluğu aynen devam eder.
- Bazı lisanslarda, şirketi Estonya’dan fiilen yönetme ve yerel yönetici bulundurma şartı olabilir. Bu, tamamen uzaktan kurduğun bir yapıda pratik zorluk doğurur.
Önemli bir nokta da, işin sadece Estonya hukuku ile sınırlı kalmamasıdır. Örneğin Estonya OÜ’nle Almanya’da müşteriye hizmet verirken, Almanya’nın lisans, vergi ve iş hukuku kuralları devreye girebilir. Corpenza, Estonya merkezli bir şirketi Avrupa çapında ölçeklerken, bu çoklu mevzuatı da hesaba katar.
Corpenza ile Estonya’da Lisanslı İş Modeli Kurmak
Estonya’da lisanslı bir faaliyete girmek, sadece başvuru formu doldurmaktan ibaret değil. Şu soruları doğru yanıtlaman gerekir:
- İş modelim, hangi ülkede vergisel yerleşik sayılacak?
- Çalışanlarım (ya da gönderdiğim personel) hangi ülkede sigortalı olacak?
- Hangi ülke, hangi gelir akışı için KDV ve kurumlar vergisi isteyecek?
- Finans veya kripto gibi alanlarda, AML/KYC süreçleri yeterince güçlü mü?
Corpenza, Estonya ve diğer Avrupa ülkelerinde:
- Şirketleşme (Estonya OÜ, alternatif yapılar)
- Oturum izni, golden vize ve yatırım yoluyla vatandaşlık seçenekleri
- Uluslararası muhasebe, vergi optimizasyonu
- Payroll, EOR ve posted worker üzerinden personel gönderimi ve kiralaması
- Gerekli olduğunda lisans başvurularının uçtan uca koordine edilmesi
konusunda entegre hizmet verir. Böylece, Estonya’da lisanslı bir sektöre girerken, hem yasal gereklilikleri hem de vergi ve maliyet boyutunu tek çerçevede yönetebilirsin.
Sonuç: 2026’ya Girerken Estonya’da Lisanslı İş Yaparken Nelere Dikkat Etmeli?
Özetlemek gerekirse, 2026 itibarıyla Estonya’da:
- Finans, kripto, sigorta, gambling, inşaat, turizm, eğitim kurumları, ulaştırma, gıda, işçi kiralama gibi alanlar ciddi şekilde lisanslı veya bildirime tabi.
- E‑residency ile kurulan çoğu online hizmet şirketi lisanssız yürüyebilir; fakat iş modelin finansal veya regüle bir niteliğe büründüğünde lisans ihtiyacı doğar.
- Lisans süreci sadece “kağıt işi” değildir; vergi, muhasebe, personel, uyum, çoklu ülke mevzuatı ile birlikte kurgulanmalıdır.
Estonya’nın dijital altyapısı, lisans ve bildirim süreçlerini teknik olarak kolay hale getiriyor. Ancak yanlış sınıflandırılmış bir iş modeli veya eksik lisansla faaliyete başlamak, ileride ciddi cezalar ve müşteri kaybı riskini beraberinde getirir.
Bu yüzden, Estonya’da lisanslı bir alana girmeyi planlıyorsan, şirket kurulumundan lisans başvurusuna, uluslararası bordrodan vergi planlamasına kadar süreci profesyonelce tasarlamak, uzun vadede en kârlı ve güvenli yoldur.
Önemli Uyarı (Disclaimer)
Bu metin, genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır ve hiçbir şekilde hukuki, vergisel veya finansal danışmanlık niteliği taşımaz. Estonya’daki lisans ve faaliyet bildirimi kuralları, zaman içinde değişebilir; her iş modeli, kendi özel şartları çerçevesinde değerlendirilmelidir.
Herhangi bir lisans başvurusu yapmadan veya Estonya’da faaliyete başlamadan önce, güncel mevzuatı resmi Estonya makamlarından ve ilgili kayıt sistemlerinden kontrol etmen; işinin niteliğine uygun olarak nitelikli bir hukuk, vergi ve iş geliştirme profesyonelinden destek alman gerekir. Corpenza, bu kapsamda yerel ve uluslararası uzmanlarla birlikte çalışarak, sana özel çözüm üretir.
