Avrupa’da Posted Worker ile Geçici İstihdamı Doğru Tanımla: Risk Nerede Başlar?
Posted worker ve geçici istihdam: Aynı denklemde iki değişken
Posted worker; bir şirketin çalışanını geçici süreyle başka bir AB ülkesine hizmet sunmak için göndermesi anlamına gelir. Çalışan, gönderici şirketle ilişkiyi sürdürür; ev sahibi ülke temel çalışma koşullarını uygular. Geçici istihdam ise sabit süreli sözleşmeleri ve geçici iş ilişkilerini kapsar. Bu iki model birleştiğinde hız kazanırsın; fakat risklerin kapsamı da genişler.
2025’te AB; eşit işe eşit ücret, çalışma süresi, dinlenme, izin ve iş sağlığı güvenliği başlıklarında ev sahibi ülke kurallarını açıkça dayatır. Süre 12 ayla başlar; gerekçeli uzatma 18 aya kadar çıkar. Detayları Avrupa Komisyonu sayfasında özetlersin: EU Posted Workers – European Commission.
- Gönderici ülke: İstihdam sözleşmesi ve sosyal güvenlik (A1) sorumluluğu
- Ev sahibi ülke: Ücret, mesai, tatil, sağlık-güvenlik, barınma standartları
- Süre sınırı: 12 ay + 6 ay somut gerekçeyle uzatma
- Yüksek riskli sektörler: İnşaat, lojistik, imalat, tesis montajı
Hızın bedeli: Neden risk büyür?
İki ülkenin hukuku kesiştiğinde tanım ve kapsam kayar. Ulusal bildirim süreçleri farklılaşır. Tedarik zinciri uzadığında alt yüklenici kontrolü zayıflar. Bu noktada hatalar, idari para cezalarına, vergi ve sosyal güvenlik risklerine, hatta cezai yaptırımlara dönüşür.
Hukuki ve İdari Uyum: Bildirim, A1 ve Süre Yönetimi
Bildirim ve yerel temsil: İlk temas, ilk risk
Her ülke farklı bir bildirim platformu, belge seti ve dizi tarih ister. Örneğin Hollanda, gönderici şirketten dijital bildirim ve yerel irtibat kişisi ister. Süreç ve istisnaları resmi portal üzerinden kontrol edersin: Netherlands Posted Workers Portal.
- Gönderimden önce bildirim yap; değişiklik olduysa güncelle.
- İşe başlarken işyerinde bildirim referansını ve çalışma planını hazır tut.
- Yerel irtibatı yetkilendir; denetime anında yanıt ver.
A1 ve süre: Takvimi hukuka bağla
A1 belgesi sosyal güvenlikte hangi ülkeye prim ödediğini kanıtlar. Ekip, A1 olmadan sahaya indiğinde, ev sahibi ülke prim talep eder ve geriye dönük maliyet doğar. 12 ayı yaklaşırken uzatma gerekçesini yazılı hazırla.
- A1 başvurusunu gönderim öncesine sabitle.
- Kalış süresini görevlendirme bazında izle; 12/18 ay eşiğini kaçırma.
- Aynı rol için rotasyon planlıyorsan “yapay rotasyon” algısını önle; görev tanımını ve kesintisiz iş ihtiyacını dokümante et.
Ücret, Çalışma Koşulları ve Sosyal Güvenlik: Eşitliği fiiliyatta kur
Eşit işe eşit ücret: Bordro kalemlerini doğru eşle
Ev sahibi ülke, asgari ücretin ötesinde ücretin tüm bağlayıcı unsurlarını dikkate alır. Kıdem, gece mesaisi, saha tazminatı, barınma ve yol politikaları yerel kurallara göre şekillenir. Yanlış sınıflandırma, eşit ücret ihlali doğurur.
- Ev sahibi ülkenin toplu sözleşmelerini ve zorunlu ek ödemelerini bordroya yansıt.
- Harcamaları netleştir; konaklamayı ücretin yerine koyma.
- Mesai ve ekipman kullanımını işyeri kayıtlarıyla kanıtla.
İSG ve barınma: Güvenliği saha gerçekliğine taşı
Geçici ekipler, sahaya özgü riskleri daha sık yaşar. Dil farkı, eğitim açığı ve hızlı kurulum kazaları tetikler. Ev sahibi ülkenin İSG eğitimlerini ve ekipman standartlarını uygula; müteahhit zincirini kontrol et.
- İşe girişte yerel İSG brifingi ver; belgelendir.
- Barınma, servis ve yemekhane koşullarını yerel mevzuata uygun tut.
- Alt yüklenici seçiminde geçmiş ihlal ve kaza kayıtlarını değerlendir.
Vergi, Daimi İşyeri ve Cezalar: Toplam maliyeti doğru okuyun
Vergi ve daimi işyeri (PE): Operasyonu kârlı tut
Uzayan sahadaki varlık, satış ve proje yetkileriyle birleştiğinde daimi işyeri riskini yükseltir. Bu durum kurumlar vergisi, KDV kayıtları ve transfer fiyatlandırması etkileri yaratır.
- Görev tanımlarını ve imza yetkilerini proje planında sınırla.
- Faturayı, sözleşmeyi ve kaynak kullanımını ekonomik gerçeklikle hizala.
- Çok ülkeli ücret ödemelerini bordroda ve muhasebede konsolide et.
Cezalar ve denetim: Dijitalleşen uyumu ciddiye al
Yetkililer bildirim portalları ve saha denetimleriyle hız kazandı. Eksik bildirim, A1’siz çalışma, yanlış ücret kalemleri ve çalışma saati ihlalleri yüksek ceza doğurur. Medyada görünür bir ihlal itibar kaybını büyütür.
- Bildirimi, sözleşme ve vardiya kayıtlarıyla eş zamanlı güncelle.
- Denetime tek doküman paketiyle yanıt ver; erişimi merkezi bir klasörde tut.
- Yıllık iç denetim planı oluştur; bulguları aksiyon listesiyle kapat.
Uyumlu Posted Worker Programı: Sürdürülebilir bir operasyonu tasarla
Politika, rol ve karar ağacı: Belirsizliği azalt
İK, hukuk, vergi ve operasyon ekipleri tek politika altında buluştuğunda hız ve doğruluk artar. Her gönderim türü için kriterleri, onay akışını ve sorumlulukları netleştir.
- Gönderim tipleri: Kısa ziyaret, hizmet sözleşmesi, montaj/kurulum, ajans işçiliği.
- Karar ağacı: Süre, işin mahiyeti, işyeri adresi, müşteri sözleşmesi.
- Rol dağılımı: Bildirim (İK), A1 (SSK ekibi), ücret eşlemesi (bordro), PE analizi (vergi).
Teknoloji ve kanıt seti: Denetime her an hazır ol
Süre, lokasyon, ücret kalemleri ve sözleşmeler tek ekranda akar. IMI/ulusal bildirim çıktıları, A1, vardiya çizelgeleri ve barınma kayıtları tek klasörde durur. Dil bariyerini çift dilli dokümanlarla indirirsin.
- Görev bazlı dosya şablonu kur; yükümlülüğü öğe bazında takip et.
- Takvim uyarılarıyla 12/18 ay eşiklerini yönlendir.
- Ücret kıyasını yerel TİS ve asgari standartlarla periyodik güncelle.
Corpenza ile Risk Yönetimi: Geçici İstihdamda Uçtan Uca Yordam
Hizmet matrisi: Tek dosyada çok ülke uyumu
Corpenza, Avrupa’da ve globalde mobilite, şirketleşme ve iş gücü ihtiyaçlarını tek çatı altında toplar. Ekip, posted worker ve geçici istihdamın her adımını operasyonel hale getirir.
- Personel kiralama ve posted worker: Geçici istihdam bürosu olarak gönderimleri yönetir; bildirim ve yerel irtibatı üstlenir.
- Payroll ve uluslararası muhasebe: Uzaktan veya sözleşmeli çalışanların maaşını doğru ülkede bordrolar; firma bu ödemeleri gider yazar.
- Şirket kuruluşu ve PE çözümü: Gerekliyse yerel şirket kurar; vergi daimi işyeri riskini optimize eder.
- Oturma/çalışma izni ve yatırımla vatandaşlık: Uzayan projelerde kalıcı oturum ve çalışma izni kurgusunu kurar; golden vize seçeneklerini değerlendirir.
- Vergi optimizasyonu: Sözleşme, faturalama ve transfer fiyatlandırmasını çok ülkeli mimariye uyarlar.
Uygulama senaryoları ve ölçümleme: Riskten değere
Proje montajı, bakım-duruş ve yazılım devreye alımlarında farklı kurgular gerekir. Corpenza, her senaryoda sade yol haritası sunar.
- 6 ay montaj işi (AB içi): Bildirim, A1, ücret eşlemesi, İSG brifingi, vardiya ve konaklama dokümantasyonu.
- 12+ ay devreye alma: 12/18 ay süre planı, uzatma gerekçesi, PE analizi, gerektiğinde yerel şirket ve uzun süreli izinler.
- Çok ülkeli bakım turu: Çoklu bildirim yönetimi, seyahat günleri ve çalışma saatleri ayrımı, masraf/ücret ayrıştırması.
- KPI yaklaşımı: Uyum tamamlama oranı, denetim bulgusu sayısı, ücret sapma oranı, süre aşım uyarısı oranı, ceza tutarı = 0 hedefi.
- Yönetişim: Aylık uyum raporu, çeyreklik vergi/PE gözden geçirmesi, yıllık iç denetim.
Ekibin, süreç boyunca insan odaklı kalır: Dil desteği, yerel kültür brifingi, güvenli barınma kontrol listesi ve şikâyet kanalı çalışanı korur; işveren markası güçlenir.
