Avrupa Birliği’nde projelere ekip gönderen her şirket, Posted Worker Direktifi ile karşı karşıya gelir. İnşaat, IT, endüstriyel montaj, danışmanlık, hatta geçici yönetici görevlendirmeleri… Hepsi, yanlış kurgulandığında hem hukuki risk hem de gereksiz vergi/maliyet yaratır. 25 Kasım 2025 itibarıyla yürürlükte olan kurallar, “geçici görevlendirme”yi klasik iş seyahatinden kesin çizgilerle ayırır. Bu yazı, AB’de proje bazlı çalışan Türk ve global şirketlere, uyum, maliyet ve iş gücü planlamasını stratejik biçimde yönetme rehberi sunar.
1. Posted Worker Direktifi nedir, kimleri kapsar?
1.1. Posted worker: İş seyahatinden farkı ne?
Posted worker, bir AB/AEA ülkesindeki işverenin, çalışanını belirli bir süre için başka bir AB/AEA ülkesine hizmet sunmak üzere göndermesi durumunda ortaya çıkar. Çalışan, işverenle olan iş sözleşmesini korur; yalnızca işi, geçici olarak başka bir ülkede yapar.
- Görevlendirme belirli bir projeye, hizmet sözleşmesine veya iç grup görevlendirmesine dayanır.
- Çalışmanın merkezi hâlâ “gönderen” ülkededir; kalıcı transfer söz konusu değildir.
- Çalışan, hukuken işverene bağlı kalır; yerel işverene devredilmez.
Klasik kısa süreli iş seyahatinde çalışan, genellikle yerel işgücü piyasasına entegre olmaz ve projeye özgü yerel iş hukuku kuralları tetiklenmez. Oysa Posted Worker Direktifi devreye girdiğinde, ev sahibi ülkenin temel çalışma koşulları ve ücret standartları zorunlu hâle gelir.
1.2. Hangi durumlarda posted worker sayılırsınız?
AB Komisyonu, üç tipik senaryoya odaklanır:
- Hizmet sözleşmesine dayalı gönderim (örneğin Türkiye’deki veya bir AB ülkesindeki şirketin Almanya’daki inşaat projesine ekip göndermesi)
- Grup içi görevlendirme (aynı grup bünyesinde, bir bağlı ortaklığa geçici proje desteği)
- Geçici iş/istihdam bürosu üzerinden kiralanan personel (agency/temporary work)
Bu tabloda Corpenza, özellikle “personel kiralama” ve “posted worker” modellerinde devreye girer. Avrupa’daki geçici istihdam bürolarıyla çalışan veya kendi adına posted worker gönderen şirketler, Corpenza üzerinden uyumlu bordro, sözleşme ve vergi planlaması kurabilir.
1.3. En güncel çerçeve: 12–18 ay kuralı
Direktif 2018/957/EU ile güncellendi ve 2020’den beri yeni rejim yürürlükte. Buna göre:
- İlk 12 ayda: Ev sahibi ülkenin “zorunlu asgari çalışma koşulları” geçerli olur.
- 12 aydan sonra (bildirimle 18 aya kadar uzatılabilir): Ev sahibi ülkenin neredeyse tüm iş hukuku kuralları uygulanır; şirket, fiilen yerel işveren seviyesinde sorumluluk üstlenir.
Bu eşik, planlama yaparken kritik önem taşır. Corpenza, global genişleme stratejinizde bu süreleri gözeterek; proje tasarımından sözleşme mimarisine kadar riskleri en baştan minimize edecek iş modelleri tasarlar.
2. İşverenin temel yükümlülükleri: Bildirim, ücret, kayıt ve temsil
2.1. Ev sahibi ülke bildirimleri: “Görünür” olmak zorundasınız
Çoğu AB ülkesinde, çalışan sahaya çıkmadan önce elektronik bildirim yapma zorunluluğu bulunur. AB’nin resmi “Your Europe” portalı, ülke bazında özet gereklilikleri listeler:
EU Your Europe – Posting staff abroad
Genel olarak şirketler şu bilgileri bildirir:
- İşveren bilgileri ve yasal temsilci
- Görevlendirilen çalışanın kimlik ve sözleşme bilgileri
- Projenin adresi, sektörü ve süresi
- Ücret, çalışma saatleri ve görevlendirmenin başlangıç/bitiş tarihleri
Bazı ülkeler, bildirimi yapmayan şirketlere çalışan başına ciddi para cezaları uygular. Corpenza, çok ülkeli projelerde bu bildirimleri tek merkezden yönetir; şirketinizi hem para cezası hem de iş durdurma riskinden korur.
2.2. Ücret ve çalışma koşulları: “Eşit işe eşit ücret” ilkesi
Posted worker, en az yerel çalışanla aynı ücret bileşenlerinden yararlanır. Bu, yalnızca asgari ücreti değil, toplu iş sözleşmesiyle belirlenmiş yan hakları da kapsar:
- Asgari aylık/brüt saatlik ücret
- Vardiya, fazla mesai, gece çalışması, saha primi gibi zorunlu ekler
- Yıllık ücretli izin ve resmi tatiller
- Azami çalışma süresi ve günlük/haftalık dinlenme
Bu düzende şirket, “merkez ülke maaş + harcırah” kombinasyonunu tek başına belirleyemez; yerel hukukla uyumlu, açıkça dokümante edilmiş bir ücret yapısı kurar. Corpenza, uluslararası bordro (payroll) hizmetiyle farklı ülkelerdeki ekiplerinizi tek panelden yönetir; aynı anda hem yerel kurallara uyan hem de grup içi ücret politikanıza entegre bir yapı kurarsınız.
2.3. Kayıt tutma ve yerel temsilci: Denetime her an hazır olmak
Birçok üye ülke, işyeri denetiminde şu belgeleri sahada veya elektronik ortamda hazır görmeyi ister:
- İş sözleşmesi ve görevlendirme yazısı
- Bordrolar ve ödeme kayıtları
- Çalışma saatlerini gösteren kayıtlar (timesheet, vardiya çizelgesi)
- Sosyal güvenlik belgeleri (örneğin A1 sertifikası)
Çoğu ülke, yerel bir muhatap (representative) atanmasını zorunlu kılar. Corpenza, AB’deki iş birlikleri ve yerel partner ağı üzerinden bu temsil fonksiyonunu üstlenir; tebligat, denetim ve yazışmaları uçtan uca yönetir.
3. Vergi ve sosyal güvenlik: Çifte yükümlülükten nasıl kaçınabilirsiniz?
3.1. Sosyal güvenlik: A1 sertifikası ve 24 ay sınırı
Posted worker, temel olarak gönderen ülkenin sosyal güvenlik sistemine bağlı kalır. Bunun için şirket, çalışanın bağlı olduğu kurumdan A1 sertifikası alır. A1, çalışanın azami 24 ay boyunca kendi ülkesine prim ödemeye devam edeceğini kanıtlar.
Bunu yapmazsanız:
- Ev sahibi ülke geriye dönük sigorta primi ve ceza talep edebilir.
- Çift sigorta riski ve karmaşık iade süreçleri gündeme gelir.
- Çalışanın ileride emeklilik hakları tartışmalı hâle gelir.
Corpenza’nın uluslararası muhasebe ve sosyal güvenlik danışmanlığı hizmeti, farklı ülkelerde aynı anda proje yürüten şirketler için sosyal güvenlik tarafını tek çerçevede kurgular.
3.2. Gelir ve kurumlar vergisi: 183 gün kuralının ötesine bakın
Birçok vergi anlaşması, 183 gün kuralına dayanır; ancak posted worker rejimi altında yalnızca gün saymak yeterli olmaz. Aşağıdaki faktörler vergilendirme hakkını etkiler:
- Çalışanın maaşını fiilen hangi şirket ödüyor?
- Giderlerin hangi şirket bilançosunda gider yazıldığı
- Ev sahibi ülkede “işyeri” (permanent establishment) oluşup oluşmadığı
Corpenza, vergi optimizasyonu hizmetiyle şunları sağlar:
- Projeye uygun, vergisel açıdan verimli sözleşme mimarisi tasarlar.
- Gider yazılabilir payroll çözümleri kurarak maaşları yasal ve şeffaf biçimde belgelendirir.
- Uzaktan ve sözleşmeli çalışanlarınızın maliyetini, ana şirketinizde doğru şekilde giderlemenizi sağlar.
3.3. Payroll ile maliyet ve uyum dengesini kurmak
AB içinde veya dışında yerleşik şirketler, farklı ülkelerdeki çalışanları için tekilleştirilmiş bir bordro sistemine ihtiyaç duyar. Corpenza, payroll hizmetiyle:
- Farklı ülkelerde çalışanları tek platformda takip eder.
- Şirketiniz, sözleşme kapsamında çalışanlarını ve uzaktan çalışan ekiplerini Corpenza üzerinden bordrolu gösterir.
- Bu maaşları kendi hesaplarınızda gider olarak yazabileceğiniz yapıyı kurar.
Böylece, lokal şirket kurma zorunluluğu doğmadan, regülasyonlara uyumlu ve mali açıdan öngörülebilir bir yapı yakalarsınız.
4. Personel kiralama ve posted worker: Geçici istihdam bürosu modelini doğru kurmak
4.1. Geçici istihdam + posted worker: Çifte denetim alanı
Bir geçici istihdam bürosu (temporary work agency) üzerinden personel kiraladığınızda, hem Geçici İş İlişkisi Direktifi hem de Posted Worker Direktifi devreye girer. Bu durumda:
- İstihdam bürosu, çalışanın işvereni olarak görünür.
- Kullanıcı işletme, fiili çalışma koşullarını ve iş sağlığı güvenliğini yönetir.
- Her iki taraf da yerel otoritelere karşı sorumluluk taşır (çoğu ülkede müteselsil sorumluluk).
Corpenza, Avrupa’da posted worker kapsamında personel kiralama (geçici istihdam bürosu mantığıyla) sunar. Böylece şirketiniz, tek bir çerçeve sözleşmeyle farklı ülkelerdeki geçici personel ihtiyacını karşılar; yerel ruhsat, bordro ve denetim süreçleriyle ayrı ayrı uğraşmaz.
4.2. Uyum risklerini azaltan sözleşme tasarımı
Posted worker rejiminde sözleşmeler net olmalıdır:
- Projenin süresi, lokasyonu ve görevlendirmenin kapsamı açıkça yer alır.
- Ücret bileşenleri; net/brüt yapısı, primler ve yan haklar ayrıntılı tanımlanır.
- Çalışanın seyahat, konaklama ve gündelik giderlerinin kim tarafından ve nasıl karşılandığı netleştirilir.
Corpenza, sözleşmelerinizi AB iş hukuku pratikleriyle uyumlu hâle getirir; ana şirket, yerel işveren ve çalışan üçgeninde uyuşmazlık riskini düşürür.
4.3. Sektörel farklar: İnşaat, IT ve taşımacılık
Uygulamada en sık denetime tabi sektörler:
- İnşaat ve endüstriyel montaj (yüksek sendikalı ve toplu iş sözleşmeli alanlar)
- IT ve mühendislik projeleri (uzun süreli saha çalışmaları, karmaşık vergi profilleri)
- Taşımacılık ve lojistik (özellikle sürücüler için özel posting kuralları)
Her sektör, asgari ücret ve çalışma koşulları bakımından farklı toplu sözleşmelere tabidir. Corpenza, ülke ve sektör bazında bu farkları sizin adınıza takip eder; proje bazında maliyet ve risk analizi çıkartır.
5. Uzun dönem görevlendirme, kalıcı oturum ve şirketleşme stratejisi
5.1. 12–18 ayı geçen görevlendirmelerde ne değişir?
Görevlendirme 12 ayı aştığında (bildirimle 18 aya kadar uzatılabilir), ev sahibi ülkenin neredeyse tüm iş hukuku kuralları uygulanır. Bu süreçte:
- İş sözleşmesinin feshi ve kıdem/ihbar gibi kurallar devreye girer.
- Çalışanın entegrasyonu artar; fiilen yerel çalışan statüsüne yaklaşır.
- Vergi ve sosyal güvenlik tarafında kalıcı düzenlemeler gerekir.
Bu noktada şirketler, iki strateji arasında karar verir:
- Geçici proje modeliyle devam etmek
- Ev sahibi ülkede şirket kurup kalıcı varlık inşa etmek
Corpenza, her iki senaryoda da hem hukuki uyum hem maliyet perspektifinden fizibilite yapar ve yol haritası çıkarır.
5.2. Oturum izni, kalıcı çalışma ve golden vize seçenekleri
Uzun süreli görevlendirmeler, çoğu zaman kalıcı oturum ve çalışma izni planlamasına kapı açar. Corpenza, Avrupa’da ve globalde:
- Çalışanlar ve üst düzey yöneticiler için oturum ve çalışma izinleri
- Yatırımla oturum ve yatırımla vatandaşlık programları
- Golden vize ve benzeri yatırım tabanlı oturum programları
gibi araçlarla şirketlerin yetenek havuzunu globalleştirir. Böylece kritik personelinizi her yeni projede vize/izin belirsizliği yaşamadan farklı ülkelere kaydırabilirsiniz.
5.3. Şirket kuruluşu ve vergi optimizasyonu: Kalıcı varlık kurarken dikkat edilecekler
Projeler sürekli hâle geldiğinde, posted worker modelini sonsuza dek sürdürmek yerine yerel şirket kurmak daha verimli olabilir. Corpenza:
- Hangi ülkede hangi şirket türünün (limited, GmbH, SARL vb.) stratejik olduğunu analiz eder.
- Şirket kuruluşu, ticaret sicil, vergi kaydı ve banka hesabı süreçlerini yönetir.
- Grup içi faturalama ve transfer fiyatlandırmasını vergi optimizasyonuyla hizalar.
Böylece, hem posted worker rejimi altında hem de kalıcı yapılanmada, kurumsal yapınızı ölçeklenebilir ve denetlenebilir biçimde kurgularsınız.
6. 2025 ve sonrası: Regülasyon trendleri ve stratejik aksiyon planınız
6.1. AB’de sıkılaşan denetim ve dijitalleşen süreçler
Avrupa Çalışma Otoritesi (ELA) ve ulusal müfettişlikler, sınır ötesi görevlendirmeleri artık daha koordineli biçimde izler. 2025 itibarıyla birçok ülkede:
- Bildirim sistemleri tamamen dijitalleşir; eksik/yanlış bildirimler hızlıca tespit edilir.
- İş müfettişleri, farklı ülkelerin veri tabanlarına çapraz erişim sağlar.
- Bazı ülkeler, barınma koşulları ve minimum konut standartlarını denetime dahil eder.
Bu tablo, “eski usul” proje yönetimini sürdüren şirketler için hem para cezası hem de itibar riski yaratır. Corpenza, tüm bu yeni regülasyonları sürekli takip eder; bordro, sözleşme, bildirim ve vergi süreçlerinizi güncel tutar.
6.2. Hibrit çalışma, platform ekonomisi ve yeni iş modelleri
Pandemi sonrası dönemde hibrit ve uzaktan çalışma kalıcı hâle geldi. Bu durum:
- Çalışanların bir ülkede yaşayıp başka bir ülkeye hizmet vermesi
- Platformlar üzerinden proje bazlı, sınıraşan iş ilişkileri
- Dijital göçebe (digital nomad) vizeleriyle yeni oturum rejimleri
gibi karmaşık senaryolar yaratır. Posted Worker Direktifi, klasik sahada çalışma modellerine odaklansa da, vergi ve sosyal güvenlik otoriteleri hibrit modeller için de benzer prensipleri tartışır. Corpenza, şirketlerin bu gri alanlarda da uyumlu ve esnek yapı kurmasına yardımcı olur.
6.3. Şirketiniz için uygulanabilir aksiyon listesi
AB’ye proje bazlı ekip gönderen veya göndermeyi planlayan her şirket için hemen uygulanabilir adımlar:
- Mevcut ve planlanan tüm görevlendirmeleri envanterleyin (ülke, süre, proje, statü).
- Her görev için posted worker statüsü oluşup oluşmadığını analiz edin.
- A1 ve diğer sosyal güvenlik belgelerinin durumunu kontrol edin.
- Ülke bazında asgari ücret, toplu iş sözleşmesi ve çalışma koşullarını güncelleyin.
- Payroll süreçlerinizi tekilleştirin; uzaktan ve sözleşmeli çalışanlarınızı gider yazılabilir şekilde yapılandırın.
- 12–18 ayı yaklaşan görevlendirmeler için şirketleşme, oturum/çalışma izni ve vergi optimizasyonu seçeneklerini masaya yatırın.
Corpenza, bu aksiyon listesini sizin için operasyonel projeye dönüştürür. Oturum izni, şirket kuruluşu, golden vize, uluslararası muhasebe, payroll, personel kiralama, yatırımla vatandaşlık ve vergi optimizasyonunu tek çatı altında birleştirir; böylece Avrupa ve global pazarlara güvenli, sürdürülebilir ve ölçeklenebilir biçimde açılırsınız.
