Karadağ, Balkanlar’da stratejik konumu, AB üyeliğine aday statüsü ve görece esnek göçmenlik rejimiyle son yıllarda girişimciler, yatırımcılar ve global profesyoneller için dikkat çeken bir rota haline geldi. Ancak 2025 itibarıyla “yatırımla doğrudan vatandaşlık” (citizenship by investment – CBI) programı ciddi değişimlerden geçiyor; resmi kanallar programın fiilen sona erdiğine işaret ederken, piyasada hâlâ eski rejime atıf yapan çok sayıda bilgi dolaşıyor.
Bu yazıda, 20 Kasım 2025 itibarıyla Karadağ’da yatırımla vatandaşlık konusunu gerçekçi bir çerçevede ele alıyoruz. Okuyucuya yalnızca “nasıl alırsınız?” sorusunun ötesinde, “bugün hangi yollar gerçekten açık, riskler neler, şirketleşme ve iş gücü stratejisini bu çerçeveye nasıl entegre edersiniz?” sorularının da yanıtını sunuyoruz.
Corpenza olarak, Karadağ ve genel olarak Avrupa pazarına açılmak isteyen girişimci ve profesyonellere; oturma izni, şirket kuruluşu, yatırımla oturum ve vatandaşlık, uluslararası muhasebe, payroll, personel kiralama (posted worker) ve vergi optimizasyonu alanlarında uçtan uca hizmet sağlıyoruz. Aşağıdaki bilgiler, sahadaki uygulamayı ve regülasyon güncellemelerini baz alır; her karar öncesinde güncel hukuki danışmanlık almanız büyük önem taşır.
1. 2025 İtibarıyla Karadağ’da Yatırımla Vatandaşlık: Gerçek Durum
1.1. Resmi CBI programı aslında neydi?
Karadağ hükümeti, 2019–2022 arasında, sınırlı süreli ve sınırlı kotalı bir “Citizenship by Investment” programı yürüttü. Temel yapı şöyle işledi:
- Devlet fonuna bağış + onaylı gayrimenkul projelerine yatırım şartı
- Başvuru başına belirli bir kota (toplam 2.000 başvuru sınırı)
- 3–6 ay içinde hızlı vatandaşlık kararı
- Aile bireylerinin aynı dosyada vatandaşlık alabilmesi
Program, AB’nin kara para aklama ve güvenlik risklerine dair baskılarıyla birlikte kademeli şekilde daraldı. Bugün, resmi kaynaklar yeni başvuru kabul etmeyen veya yalnızca çok sınırlı istisnalarla işleyen bir rejime işaret ediyor.
Güncel mevzuat ve resmi duyurular için Karadağ İçişleri Bakanlığı sitesini takip edebilirsiniz: Ministry of Internal Affairs – Government of Montenegro.
1.2. 2025’te “yatırımla vatandaşlık” hâlâ mümkün mü?
Bugün itibarıyla tabloyu netleştirelim:
- 2019–2022 CBI programı kapsamında “doğrudan yatırım + bağış ile hızlandırılmış vatandaşlık” yolu pratikte kapandı.
- Piyasada sıkça gördüğünüz “Karadağ’a 250.000 € yatır, 6 ayda pasaport al” vaadi artık güncel değil ve yatırımcıyı yanlış yönlendiriyor.
- Vatandaşlığa giden yol artık ağırlıklı olarak oturum + uzun dönem ikamet + entegrasyon üzerinden ilerliyor.
Yani bugün “nasıl alınır?” sorusuna dürüst yanıt şudur: Karadağ’da vatandaşlık, kısa vadeli bir yatırım ürünü değil; orta–uzun vadeli yerleşim ve iş stratejinizin doğal sonucu.
1.3. Neden hâlâ Karadağ konuşuluyor?
Program fiilen kapanmış olsa da Karadağ hâlâ cazip çünkü:
- AB üyelik müzakereleri devam ediyor; pasaportun orta vadeli potansiyeli yüksek.
- Kurumlar vergisi ve gelir vergisi oranları görece düşük; vergi optimizasyonu fırsatları sunuyor.
- Turizm, gayrimenkul, lojistik ve IT sektörlerinde büyüme hızı, bölge ortalamasının üzerinde.
- Oturum/çalışma izni ve şirketleşme süreçleri, pek çok AB ülkesine kıyasla daha esnek ilerliyor.
Bu nedenle bugün doğru soru, “yatırımla anında vatandaşlık nasıl alırım?” değil; “yatırım, şirketleşme ve oturum stratejisini nasıl kurgularsam orta vadede vatandaşlığa giderim?” sorusu olmalı.
2. Yatırımdan Vatandaşlığa Giden Yeni Yol: Oturum Temelli Model
2.1. Ana strateji: Önce oturum, sonra vatandaşlık
Karadağ mevzuatı, vatandaşlık için genellikle uzun süreli ve kesintisiz yasal ikamet istiyor. Bu da pratikte şu yolu öne çıkarıyor:
- Yatırım (şirket, gayrimenkul, istihdam) üzerinden oturum izni almak
- Belirli bir süreyi Karadağ’da vergi mükellefi ve ikamet sahibi olarak geçirmek
- Dil, entegrasyon ve sabıka kaydı gibi koşulları yerine getirmek
- Ardından vatandaşlık için başvuru hakkı kazanmak
Bu sürenin detayları, başvurulan oturum tipine ve o dönemde yürürlükte olan yasalara göre değişir. Yani vatandaşlığı “satın almazsınız”; yatırımı, işinizi ve yaşamınızı Karadağ’a taşıyarak kazanırsınız.
2.2. Oturum için öne çıkan yatırım temelli yollar
Karadağ’da oturum iznine giden başlıca yatırım/business kanalları:
- Şirket kurarak oturum
Karadağ’da limited şirket (d.o.o.) kurup, şirket yöneticisi veya ortağı sıfatıyla oturum izni alabilirsiniz. Girişimci ve serbest meslek sahipleri için en çok tercih edilen yol budur. - Gayrimenkul yatırımıyla oturum
Belirli bir değerin üzerindeki konut/gayrimenkul yatırımı, özellikle turizm bölgelerinde oturum izni başvurusunu destekler. Program kapansa da, mülkiyet hâlâ güçlü bir oturum argümanıdır. - İstihdam temelli oturum
Karadağ’daki bir şirketten resmi iş teklifi alarak çalışma ve oturum izni elde edebilirsiniz. Burada işverenin uyum yükümlülükleri kritik hale gelir.
Corpenza, Karadağ’da şirket kuruluşu, oturum ve çalışma izinleri, bordro, muhasebe ve vergi optimizasyonu süreçlerini entegre yönetir; böylece yatırımınız yalnızca bir gayrimenkul alımına değil, sürdürülebilir bir iş modeline dayanır.
2.3. Zaman çizelgesi: Kısa vadeli pasaport beklentisini rafa kaldırın
Yeni gerçekçi çerçeve:
- Kısa vadede: Oturum ve iş kurma/çalışma izni
- Orta vadede: Kalıcı oturum (long-term residence)
- Uzun vadede: Vatandaşlık için başvuru hakkı (ikamet süresi, dil ve entegrasyon koşulları karşılandıktan sonra)
Böylece Karadağ’ı, “hızlı pasaport üreten bir finansal ürün” değil; Avrupa’ya açılan, esnek vergi rejimli bir iş ve yaşam üssü olarak konumlandırırsınız.
3. Yatırım Türleri: Şirketleşme, Gayrimenkul ve İş Gücü Stratejisi
3.1. Şirket kurarak Karadağ’a açılmak
Karadağ, AB pazarına yakın ama vergisel açıdan rekabetçi bir lokasyon arayan girişimciler için mantıklı bir merkez sunar. Özellikle teknoloji, lojistik, turizm ve hizmet sektörlerinde:
- Düşük kurumlar vergisi oranları
- Basitleştirilmiş şirket tescil süreçleri
- Avrupa ve Balkan pazarına satışta lojistik avantajlar
Corpenza, Karadağ’da:
- Şirket kuruluşu ve adres tedariki
- Uluslararası muhasebe ve vergi beyanları
- Payroll ve uyumlu bordro yönetimi
alanlarında yatırımcının sıfırdan konumlanmasını sağlar. Böylece şirket yalnızca “oturum almak için kağıt üstü bir yapı” değil, gerçek bir ticari araç haline gelir.
3.2. Gayrimenkul yatırımı: Artık nasıl bir rol oynuyor?
Resmî CBI programı sona erdiği için, onaylı proje listesine dayalı “otomatik vatandaşlık” mantığı bitti. Fakat gayrimenkul hâlâ güçlü bir argüman:
- Turistik bölgelerde (Kotor, Budva, Tivat) kısa ve uzun dönem kiralama gelir potansiyeli yüksek.
- Oturum izni başvurusunda, istikrarlı ikamet ve ekonomik bağ göstergesi oluşturur.
- Şirketinizin bilançosunda varlık olarak yer alır; banka ilişkilerini güçlendirir.
Yine de tek başına “mülk = vatandaşlık” denklemi artık çalışmaz. Gayrimenkulü; şirketleşme, iş gücü istihdamı ve vergi planlamasıyla birlikte düşünmek gerekir.
3.3. Uzaktan iş gücü ve posted worker modeli
Global şirketler için Karadağ’ı yalnızca yatırım lokasyonu değil, iş gücü üssü olarak konumlamak da mümkün. Burada iki kritik araç öne çıkar:
- Payroll (bordro) hizmetleri
Uzaktan çalışan ekiplerinizi, Karadağ’daki bir şirket üzerinden yasal bordroya alabilir, ödenen maaşları gider olarak kaydedebilirsiniz. Bu model, Türkiye’de veya başka bir ülkede yaşayan personelinizi uluslararası sözleşmelerle yapılandırırken vergi ve SGK uyumunu güçlendirir. - Personel kiralama ve posted worker
Corpenza, geçici istihdam bürosu modeliyle Karadağ ve diğer Avrupa ülkelerinde “posted worker” çözümleri sunar. Yani çalışanlarınız farklı AB ülkelerinde proje bazlı görev alırken, işveren yükümlülüklerinizi tek elden ve uyumlu biçimde yönetirsiniz.
Bu yapı, özellikle IT, danışmanlık, mühendislik ve kreatif sektörlerde, Karadağ’ı uzun vadeli iş ve ikamet stratejisinin merkezine oturtur ve ileride vatandaşlık başvurusunda “ekonomik ve sosyal bağ” kanıtı olarak güçlü bir dosya oluşturur.
4. Uyum Yükümlülükleri: Vergi, Muhasebe ve Regülasyonlar
4.1. Vergi optimizasyonu ile pasaport arayışı arasındaki çizgi
Her yatırımcı doğal olarak vergi avantajı arar; ancak “vergi cenneti” etiketi taşıyan agresif yapılar, Karadağ’ın AB’ye uyum sürecinde giderek daralıyor. Doğru yaklaşım:
- Karadağ’ı AB uyumlu, ama nispeten düşük oranlı bir rejim olarak görmek
- Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarını analiz etmek
- Gelir, kâr dağıtımı ve transfer fiyatlandırması raporlamasını şeffaf kurgulamak
Corpenza’nın uluslararası muhasebe ekibi, Karadağ’daki şirketlerinizin hem yerel kanunlara hem de faaliyet gösterdiğiniz diğer ülke mevzuatlarına uygun hareket etmesini sağlar; böylece gelecekteki vatandaşlık veya oturum uzatma süreçlerinde mali incelemelerde sorun yaşamazsınız.
4.2. Çalışma ve oturum izinlerinde uyum
Karadağ’da şirket kurarken ve personel istihdam ederken dikkate almanız gereken başlıca uyum başlıkları:
- Çalışma izni kontenjanları ve yerel istihdam önceliği
- Sosyal güvenlik ve sigorta yükümlülükleri
- Asgari ücret, fazla mesai ve iş sözleşmesi standartları
- Posted worker durumunda, çalışanın fiilen bulunduğu ülkenin iş hukuku hükümleri
Bu noktada, tek bir hatalı bordro veya geç giriş/çıkış bildirimi, ileride oturum ve vatandaşlık başvurularında olumsuz referans haline gelebilir. Uyum, artık yalnızca “ceza yememek” için değil, pasaport hedefini korumak için de kritik.
4.3. Resmi bilgi ve regülasyon güncellemelerini nasıl takip edersiniz?
Göçmenlik ve yatırım kuralları hızla güncellenir. Stratejik karar öncesinde:
- İçişleri, ekonomi ve maliye bakanlıklarının resmi duyurularını kontrol edin.
- Karadağ’ın AB ile yürüttüğü müzakere başlıklarını inceleyin; özellikle adalet, içişleri ve mali kontrol fasıllarını.
- Her yıl değişebilen ikamet süresi, dil ve entegrasyon şartlarını güncel kaynaklardan teyit edin.
Resmi çerçeve için ayrıca Avrupa Komisyonu’nun Karadağ ülke raporları yol göstericidir: European Commission – Montenegro & the EU.
5. Karadağ Vatandaşlığına Giden Yolda Pratik Adımlar
5.1. Stratejik planlamayı yatırım tutarından önce yapın
Önce “ne kadar yatırım yapmalıyım?” sorusundan değil, şu sorulardan başlayın:
- Karadağ’da gerçekten yaşamak veya düzenli bulunmak istiyor muyum?
- İş modelim Karadağ’dan yönetilmeye uygun mu? (sektör, müşteri coğrafyası, tedarik zinciri)
- Ailemin eğitim, sağlık ve yaşam tarzı beklentileri bu ülkeyle uyumlu mu?
- Hedefim yalnızca pasaport mu, yoksa gelir üreten bir iş/varlık da mı?
Bu sorulara net yanıt vermeden yalnızca “pasaport” odaklı hareket eden yatırımcılar, program kapanışları ve mevzuat değişiklikleri karşısında hayal kırıklığı yaşıyor.
5.2. Corpenza ile yatırım ve oturum taslağı nasıl kurgulanır?
Corpenza, Karadağ’da vatandaşlık hedefi olan bir yatırımcıyla tipik olarak şu yol haritasını çalışır:
- 1. Profil Analizi: Vatandaşlık hedefi, mevcut vatandaşlıklar, gelir kaynakları, vergi durumu, aile yapısı.
- 2. Senaryo Tasarımı:
- Yalnızca oturum ve şirketleşme senaryosu
- Şirket + gayrimenkul ile hibrit senaryo
- Global payroll ve posted worker odaklı iş gücü senaryosu
- 3. Uyum Kontrolü: Vergi, çalışma izni, bordro ve sosyal güvenlik yükümlülüklerinin simülasyonu.
- 4. Uygulama: Şirket kuruluşu, oturum başvurusu, banka hesabı, kira veya mülk alımı, ilk çalışanların yapılandırılması.
- 5. Orta Vadeli İzleme: Oturum sürekliliği, vergi beyanları, olası mevzuat değişikliklerine göre plan güncelleme.
Böylece vatandaşlık, baştan “garanti edilen bir ürün” değil, iyi planlanmış bir iş ve yaşam projesinin orta–uzun vadeli sonucu haline gelir.
5.3. Hangi hatalardan özellikle kaçınmalısınız?
Karadağ’da yatırım ve vatandaşlık hedefiyle hareket ederken şu hatalardan uzak durun:
- “6 ayda pasaport garantisi” veren aracı ve paketlere güvenmek
- Sadece bir gayrimenkul broşürüne bakarak oturum ve vergi sonuçlarını analiz etmeden karar vermek
- Şirketi yalnızca kağıt üstünde kurup, muhasebe ve beyanları ihmal etmek
- Uzaktan çalışan ekibinizi formalitesiz sözleşmelerle yönetip, ileride uyum denetiminde sorun yaşamak
Her adımda, oturum ve vatandaşlık dosyanızın ileride inceleneceğini akılda tutun; bugünkü kolaylık, yarın pasaport dosyanızda karşınıza çıkar.
6. 2025 ve Sonrası: Karadağ’da Vatandaşlık Perspektifi
6.1. AB süreci ve programların geleceği
AB, son yıllarda doğrudan “golden passport” programlarına açık şekilde mesafe koyuyor. Karadağ da üyelik sürecini hızlandırmak için bu çizgiye yaklaşıyor. Bu nedenle:
- Klasik anlamda “yatırımla doğrudan vatandaşlık” modellerinin geri gelmesi pek olası görünmüyor.
- Buna karşılık, yüksek nitelikli yatırımcılar ve girişimciler için esnek oturum programları ve iş odaklı vizelerin güçlenmesi bekleniyor.
- Düzenli ikamet, vergi uyumu, yerel istihdam ve entegrasyon kriterleri daha belirleyici hale geliyor.
6.2. Global genişleme ve iş gücü stratejinizi Karadağ üzerinden kurarken
Eğer hedefiniz yalnızca Karadağ pasaportu değil, Avrupa’da çok merkezli bir yapı kurmaksa, Karadağ’ı şu açılardan değerlendirin:
- Avrupa pazarına giriş için operasyonel üs
- Remote-first şirketler için bordro ve vergi anlamında optimize ara merkez
- Posted worker ve proje bazlı AB saha çalışmaları için köprü ülke
- Orta vadede vatandaşlık için istikrarlı ikamet platformu
Corpenza, bu çok katmanlı kurguyu yalnızca Karadağ’da değil; diğer Avrupa ülkeleriyle birlikte entegre şekilde tasarlar. Böylece tek bir ülkenin programına bağımlı kalmaz, mevzuat değişikliklerine dayanıklı bir global genişleme modeli inşa edersiniz.
6.3. Son söz: Pasaport değil, strateji satın alın
2025 itibarıyla Karadağ’da “yatırımla vatandaşlık” meselesi, tek bir form doldurup para ödeyerek çözülen bir işlem olmaktan çıktı. Bugün gerçek avantajı, şu şekilde elde edersiniz:
- Uygun bir yatırım ve şirketleşme modeli tasarlayarak
- Oturum ve çalışma izinlerini uzun vadeli iş hedefinizle hizalayarak
- Vergi ve uyum yükümlülüklerini baştan doğru kurgulayarak
- Aileniz için sürdürülebilir bir yaşam ve eğitim planı oluşturarak
Corpenza, Karadağ başta olmak üzere Avrupa’da global genişleme, şirket kuruluşu, oturum/çalışma izinleri, yatırımla vatandaşlık seçenekleri, payroll, posted worker ve vergi optimizasyonunu tek çatı altında sunar. Kararınız hangi ülke olursa olsun, pasaporttan önce stratejiyi, yatırım tutarından önce de uyumu konuşmanız, önümüzdeki 10 yılı belirler.
