AB’de Posted Worker Uygulamasının Sektörel Farklılıkları

Avrupa pazarına açılan şirketler, bir yandan hızla ölçeklenmek ister; diğer yandan uyum, ücret, vergi ve sosyal güvenlik kurallarını eksiksiz yönetmek zorunda kalır. Posted worker (AB’de geçici görevlendirme) rejimi tam da bu noktada şirketleri sınar: aynı anda birden fazla ülkedeki iş hukuku, toplu sözleşme, bildirim ve bordro kurallarını doğru işletmek gerekir. İnşaat, karayolu taşımacılığı, profesyonel hizmetler, imalat ve tarım gibi sektörlerde kurallar farklılaşır; riskler ve fırsatlar da buna göre şekillenir.

1) Çerçeve ve Uyum Temelleri: Posted Worker Rejimi Nasıl Çalışır?

Tanım, kapsam ve kritik farklar

AB posted worker, işverenin çalışanını geçici bir süreyle başka bir AB ülkesine hizmet sunmak için göndermesi anlamına gelir. Ana sözleşme ve istihdam ilişkisi yerinde kalır; çalışan hizmeti ev sahibi ülkede sunar. Bu rejimi iş seyahati, iç nakil (intra-group) ve yerel işe alım ile net biçimde ayırın.

• Ev sahibi ülke, asgari ücret, “eşit işe eşit ücret”, çalışma/istirahat süreleri, ücretli izin, iş sağlığı ve güvenliği, konaklama ve masraf ödemeleri gibi şartları uygulatır.
• 12 ayı aşan görevlendirmede (istisna ile +6 ay) ev sahibi ülkenin çok daha geniş iş hukuku kuralları devreye girer.
• A1 belgesiyle sosyal güvenliği kanıtlayın; bildirimleri IMI/e-bildirim portallarında zamanında yapın; sahada doküman bulundurun.

Zincir sorumluluğu ve tedarikçi yönetimi

Özellikle inşaat ve emek yoğun işlerde ana yüklenici, alt yüklenicinin uyumundan da sorumluluk alır. Bu nedenle tedarik zincirinizi hukuki ve bordro açısından denetleyin.

• Sözleşmelere açık uyum maddeleri koyun; bordro, ücret bordrosu kalemleri ve çalışma saatlerinin kanıtlama yükünü netleştirin.
• Sahada temsilci atayın; denetim geldiğinde dokümantasyonu hızlı sunun.

2) İnşaat ve Endüstriyel Projeler: En Sıkı Denetim, En Yüksek Risk

Ücret, toplu sözleşme ve “eşit işe eşit ücret”

İnşaatta ev sahibi ülke, yaygın toplu iş sözleşmelerini ve yerel ücret tablolarını uygulatır. Fazla mesai, gece çalışması, tehlikeli iş tazminatı ve saha ödeneklerini doğru hesaplayın. Harcırah ve konaklama gibi “masraf iadesi” kalemlerini ücrete dahil etmeyin; net ayrım yapın.

• Şantiye bazlı ücret skalalarını ve bölgesel TİS farklarını önceden çıkarın.
• 12+6 ay kuralına göre proje takvimi ve vardiyaları planlayın.

Şantiye uyumu, İSG ve konaklama

Şantiyeler yoğun denetime açıktır. İSG eğitimlerini ev sahibi ülke gerekliliklerine göre güncelleyin; kişisel koruyucu donanımları standartlaştırın. Uzaktan gelen çalışan için konaklamayı yerel mevzuata uygun sağlayın.

• Giriş kartı, çalışma talimatları, risk değerlendirmesi ve acil durum planlarını sahada tutun.
• Alt yüklenici bordrolarını ve çalışma saatlerini karşılaştırmalı kontrol edin.

3) Karayolu Taşımacılığı: Lex Specialis ve Operasyon Bazlı Kurallar

Hangi seferler “posting” sayılır?

AB karayolu taşımacılığında özel düzenleme (lex specialis) yürür. Kabotaj ve cross-trade seferlerde “posting” kuralları işler; transit ve bazı ikili taşımalarda istisnalar bulunur. Şirketiniz, her seferi operasyon tipine göre sınıflandırmalı ve buna göre ücret/uyum akışını çalıştırmalı.

• Rota planlamasında posting kapsamındaki segmentleri açıkça işaretleyin.
• İstisna kapsamındaki bacakları kayıt altına alın; kanıtlayacak evrakı sürücüde bulundurun.

Bildirim, dokümantasyon ve ücret hesaplama

Görevlendirmeyi IMI portalında bildirirsiniz. Sürücü, araçta gerekli kayıtları ve bildirimi taşımalıdır. Kapsamdaki süreler için ev sahibi ülkenin saatlik/ek ödemelerini uygulayın.

• Takograf verilerini ücret hesaplamasına bağlayın; posting saatlerini otomatik ayırın.
• Denetimde ücret kalemlerini anlaşılır gösteren çok dilli bordrolar kullanın.

4) Hizmetler ve Yüksek Vasıf Hareketliliği: Kısa Süre, Yüksek Gereklilik

Danışmanlık, IT, bakım/komisyoning görevleri

Profesyonel hizmetlerde görevler çoğu zaman kısa sürer ve çok ülkeyi kapsar. Bildirim eşikleri ülkeden ülkeye değişir; “iş ziyareti” statüsünü “posting” ile karıştırmayın. Sahada iş görme, yerel ekip yönetimi veya müşteri sahasında üretime katılma gibi durumlarda posted worker kuralları devreye girer.

• Görevin kapsamını yazın; bildirim gerekip gerekmediğini kontrol listesiyle test edin.
• Vasıf/mesleki yeterlilik tanımalarını önceden tamamlayın (özellikle sağlık, mühendislik, eğitim).

Geçici istihdam ve ajans iş gücü

Ajans kanalıyla sınır ötesi istihdamda ev sahibi ülke, yerel ajanslara uyguladığı şartları sizden de ister. Eşit işlem ilkesi ücret, çalışma süresi ve yan haklarda tam karşılık bekler.

• Üçlü ilişki (ajans-işçi-müşteri) sözleşmelerini şeffaf kurun; bildirim sorumluluğunu açık yazın.
• Dönüşümlü görevlendirmelerde 12 ay eşiğini takip eden entegre bir takvim kullanın.

5) Tarım ve Sosyal Hizmetler Gibi Emek Yoğun Alanlar + Güncel Gelişmeler

Mevsimsellik, barınma ve çalışma süreleri

Tarımda iş yükü hava ve hasat takvimine bağlıdır. Bildirim ve vardiya planlarını bu dalgalanmaya göre ayarlayın. Konaklamada hijyen, metrekare, ısınma/ventilasyon standartlarına dikkat edin; toplu kalınan yerlerde ek İSG önlemleri uygulayın.

• Küçük işletmeler için basit kontrol listeleri ve tekil dosya mantığı kurun.
• Yoğun hasat dönemlerinde azami çalışma ve asgari dinlenme sürelerini dijital takip edin.

Regülasyon güncellemeleri ve yeni pazar fırsatları

Eşit ücret ilkesi ve 12+6 ay kuralı AB genelinde kalıcılaştı. Ülkeler, e-bildirim/IMI süreçlerini yaygınlaştırdı; denetimler artık dijital izlerle daha hızlı ilerler. Karayolu taşımacılığında lex specialis tam uygulanır; ücret hesaplaması operasyon tipine göre farklılaşır.

• Birçok AB ülkesi, asgari ücretleri ve toplu sözleşme tarifelerini 2024-2025 döneminde güncelledi; saha bütçelerini yeniden hesaplayın.
• Yeşil dönüşüm, veri merkezi ve batarya/yarı iletken yatırımları proje bazlı iş gücü ihtiyacını artırır; inşaat ve M&E montaj ekipleri için planlama yapın.
• Sağlık ve bakım hizmetlerinde kalifiye personel açığı sürer; nitelik tanımaları ve dil eğitimini proje takviminin başına alın.

Corpenza ile uçtan uca çözüm yaklaşımı

Corpenza, Avrupa’da ve globalde mobilite, şirketleşme ve iş gücü çözümlerini tek platformda birleştirir. Operasyonlarınızı hızlandırırken uyumu garanti altına alırsınız.

• Şirket kuruluşu ve vergi optimizasyonu: Doğru ülkede doğru tüzel yapı; KDV, kurumlar vergisi ve daimi temsilci riskini minimize eden kurgu.
• Uluslararası muhasebe ve payroll: Çok ülke bordrolarını yerel kurallara göre işleriz; uzaktan ve sözleşmeli çalışanların maaşlarını şirketiniz üzerinden gider olarak gösterirsiniz.
• Personel kiralama ve posted worker: Geçici istihdam bürosu ve posted worker bildirimlerini, yerel temsil ve dokümantasyonu biz yönetiriz.
• Oturma/çalışma izinleri, golden vize ve yatırımla vatandaşlık: Yönetici, uzman ve aile mobilitesini hızla organize ederiz.
• Uyum teknolojisi: IMI/e-bildirim, A1, vasıf tanıma, TİS ücret haritaları ve saha dokümantasyonunu tek panelden takip edersiniz.

Hızlı uygulama için pratik yol haritası

• Görevi sınıflandırın: Posting mi, iş ziyareti mi? Hemen karar verin.
• Ülke/ sektör matrisi çıkarın: Ücret, TİS, bildirim ve temsil şartlarını netleyin.
• 12+6 ay takvimi kurun: Rotasyon ve proje planını buna göre kurgulayın.
• Masraf vs. ücret ayrımı yapın: Harcırah, konaklama ve yol kalemlerini doğru etiketleyin.
• Zincir kontrolü uygulayın: Alt yüklenici ve ajans bordrolarını denetleyin.

AB’de posted worker uygulaması, sektörün doğasına göre farklı kurallar ve denetim yoğunlukları yaratır. İnşaat ve taşımacılıkta saha ve operasyon temelli uyum öne çıkar; profesyonel hizmetlerde bildirim eşikleri ve yeterlilik tanımaları belirleyici olur; tarımda mevsimsellik planlamayı zorlar. Siz; görevlendirme tipini doğru sınıflandırın, ücret ve bordro kalemlerini şeffaf yönetin, dijital izleri düzenli tutun. Corpenza, şirketleşmeden bordroya, posted worker süreçlerinden oturum/çalışma izinlerine kadar tüm adımları tek çatı altında koordine eder; siz de ölçeği büyütmeye odaklanırsınız.